Waarschijnlijk zegt de term counterconditionering, ook wel herleren genoemd, je nog niet zoveel & vind je het daarom interessant om dit artikel te gaan lezen. En als ik je zeg dat er veel hondeneigenaren dagelijks bewust, of onbewust, gebruikmaken van deze trainingsmethode, dan weet ik zeker dat je interesse is gewekt!
Wat is counterconditionering?
Bij counterconditionering is het de bedoeling dat je voor de hond van een negatieve- een positieve associatie gaat maken. Of in ieder geval een neutrale emotie oproept, maar een positieve is natuurlijk nog mooier! Omdat je middels counterconditionering een negatieve associatie omzet naar een positieve associatie, wordt het ook wel herleren genoemd.
Door een bedreigende of angstige trigger te koppelen aan iets super leuks, bijvoorbeeld de overheerlijke koekjes waar je je hond voor wakker kunt maken, leert je hond dat als de betreffende trigger optreedt (b.v. de stofzuiger/ vuurwerkknal) de koekjes tevoorschijn komen. Dit zal op den duur bijdragen aan positieve gevoelens en reacties ten opzichte van de eerder bedreigende- of angstopwekkende trigger.
Emotionele verandering
Als je middels counterconditionering aan de slag wilt met het creëren van een positieve associatie met betrekking tot een trigger die je hond nu als bedreigend of angstig ervaart, ga je aan de slag met het veranderen van de emotie van je hond. En dát is super waardevol, want alleen dan verander je niet alleen het gedrag van je hond (wat voor jou fijn is), maar ook hoe je hond zich voelt & je hiermee dus ook écht je hond helpt. Door op emotioneel vlak een probleem aan te pakken, ofwel bij de kern, zorg je ervoor dat er op de lange termijn ook positieve veranderingen in het gedrag van je hond te zijn zijn omdat hij/zij zich ook daadwerkelijk beter voelt. Niet omdat je hond een trucje heeft aangeleerd, zijn gevoel niet meer durft te uiten omdat hij in het verleden flink op zijn donder heeft gehad en hierdoor een hoopje ellende is geworden of omdat je het gedrag negeert en het tijdelijk vermindert (met alle gevolgen van dien), maar omdat jij die hondeneigenaar bent die voor jullie samen een oplossing wilt het hele hondenlevenlang!
Zowel counterconditionering als desensitisatie, wanneer op de juiste wijze toegepast (& vaak in combinatie), dragen bij aan deze emotionele veranderingen & positieve gedragsverandering wat jullie beide goed zal doen. Goed om te weten is dat mijn werkwijze zich berust op de aanpak van ieder probleem bij de kern, dus de emotie van de hond, want alleen dan kan ik jullie écht helpen en blijf ik trouw aan waar ik voor sta; het welzijn van jou & je hond! Dus mocht je ergens tegenaan lopen met je hond, neem dan gerust contact met mij op via onderstaande knop 😉
Wat gebruik je om een positieve associatie te creëren?
Veelal wordt voer ingezet bij het creëren van een positieve associatie. Niet alleen omdat veel honden voergericht zijn, maar ook omdat het honden een prettig gevoel geeft. Daarnaast
- Zijn voertjes ook makkelijk voorhanden
- Kun je ze snel aan de hond geven na het optreden van een trigger. Timing is belangrijk! Om een sterke associatie te maken, dient het lekkers snel na het optreden van de trigger beschikbaar te zijn
- We gebruiken we voertjes in alle dagelijkse trainingen, waardoor het niet snel een voorspeller wordt van de komst van een trigger. Je kunt je voorstellen dat wanneer jij enkel met voertjes traint rondom vuurwerk wat je hond erg spannend vindt, het voer een voorspeller kan worden voor de komst van vuurwerk en dus een negatieve associatie opwekt. Dat willen we juist niet! Doordat we al vaak voer gebruiken door de dag heen om goed gedrag te belonen, zorgt voer vaak voor een positief gevoel
- Wanneer honden geen voertjes meer aannemen op een bepaalde afstand/intensiteit terwijl zij dat daarvoor wel deden, is dat een duidelijke indicatie dat dit voor de hond te stressvol is. Speelde je de vuurwerkgeluiden eerst op volume 2 af en nam je hond de voertjes aan, terwijl hij deze bij volume 3 weigert? Tijd om te stoppen en volgende keer je training te starten op volume 2, zodat je niet over tresshold gaat bij je hond wat ten koste gaat van het leervermogen
Heb je nu een hond die niet voergericht is, dan kun je ook met spel of aandacht trainen als je hond daar een positieve associatie mee heeft!
Voor welke gedragingen kun je Counterconditionering inzetten?
Counterconditionering, vaak in combinatie met Desensitisatie, wordt ingezet voor angst- en/of agressie (b.v. vluchten/ uitvallen) gerelateerde gedragingen die worden opgewekt door bijvoorbeeld onderstaande prikkels/triggers:
- Andere honden op straat
- Deurbel
- Vuurwerk
- Onweer
- Katten
- Passanten (b.v. kinderen/ persoon met paraplu/ hardloper)
- Passerende voertuigen
- Stofzuiger
Deskundige hulp
Gedragingen waar counterconditionering voor word ingezet, zijn vaak complex van aart. Het gedrag kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden door diverse prikkels/triggers die misschien moeilijk te ontwijken zijn, zeer heftig gedrag uitlokken bij de hond of al jaren spelen wat maakt dat je:
- Allereerst moet zorgen dat de veiligheid van jullie, de hond & mensen/dieren/voertuigen op straat gegarandeerd kan worden (in ieder geval 99%!)
- Ervoor moet zorgen dat je hond niet meer in situaties terechtkomt die hij/zij niet aankan waardoor het ongewenste gedrag word uitgelokt
- Moet zorgen dat de basis op orde is zodat je hond trainbaar is & blijft
- Je heel snel fouten kunt maken wanneer je counterconditionering niet goed aanpakt, welke je je niet kunt veroorloven
- Een expert moet worden in het leren lezen van je hond en de kleinste signalen moet kunnen oppikken
- Veel eigenaren te snel van stapel lopen, waardoor je uiteindelijk een terugval zult gaan krijgen, stagneert in je training of het gedrag op de lange termijn terugkomt & mogelijk zelfs in hevigere vorm
Daarom wil ik je echt op het hart drukken om professionele hulp in te schakelen bij probleemgedragingen, óók waarvan je in eerste instantie denkt dat het wel meevalt of je mogelijk niet met desensitisatie aan de slag gaat. Als gediplomeerd hondengedragstherapeut & verlatingsangst-expert kan dit bij mij, maar uiteraard ben je ook vrij om een andere professional te zoeken via www.nvgh.nl
Desensitisatie (& Counterconditionering) in de praktijk
Dit artikel is geschreven door Lynne den Boer, hondengedragstherapeut & verlatingsangst-expert voor honden. Het is niet toegestaan dit artikel over te nemen zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Delen van deze link via sociale media wordt op prijs gesteld.
