De stress-emmer, wat is het & wat kan ik ermee?

Veel van jullie hebben hem wel eens voorbij horen komen, de stress-emmer van je hond. Een emmer waarbij er niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk een druppel kan zijn die de emmer deed overlopen. Een te volle, of zelfs overstromende emmer, kan bij honden tot gedragsproblemen leiden. In dit artikel ga ik je uitleggen wat de stressemmer is, wat er kan gebeuren als deze overloopt en hoe je dit kan voorkomen. Er zullen veel praktische tips voorbij komen waar je direct mee aan de slag kunt om het leven van je hond (& daarmee van jou) nóg een stukje aangenamer te maken. Dus daar komt ie!

Laten we bij het begin beginnen, wat is een stress-emmer?

|Iedere hond wordt geboren met een stress-emmertje, hoe groot deze is verschilt per individu & afhankelijk hiervan kan de ene hond meer incasseren dan de andere voordat hij ontploft!|

Hormonen

Iedere stress-emmer is gevuld met een basisniveau aan hormonen om altijd adequaat te kunnen reageren op situaties die mogelijk bedreigend zijn. De stress-hormonen die hieraan bijdragen zijn onder andere adrenaline & cortisol, net als bij de mens. Deze hormonen komen zowel vrij als gevolg van negatieve stress (b.v. een bezoek aan de dierenarts wat spanning heeft opgeleverd) als positieve stress (b.v. het spelen met een hondenvriendje). Je lichaam maakt geen onderscheid in negatieve- en positieve stress, beide zorgen voor het vrijkomen van onder andere adrenaline & cortisol. Door deze hormonen kun jij bijvoorbeeld nog net aan de kant springen wanneer je bijna omver word gereden door een bus en voor een hond werkt dit net zo. Zonder deze hormonen zou de overlevingskans van een individu een stuk kleiner zijn, dus eigenlijk mogen we er best heel blij mee zijn! 🙂

Als je hond in een situatie terechtkomt die hij spannend vindt of juist heel leuk, maakt het lichaam direct stress-hormonen aan waardoor het niveau in de emmer automatisch stijgt. Hormonen vullen dus de stress-emmer. Adrenaline zorgt ervoor dat je hond ready-to-go is en alla minute in actie kan komen. Na 15 minuten piekt dit hormoon om vervolgens af te nemen. Is de prikkel die je hond spannend vond voorbij, bijvoorbeeld een hond die is doorgelopen, dan zal het adrenaline-niveau in het lichaam snel weer dalen. Bij Cortisol duurt het langer, hoe lang precies is nog niet onderzocht, maar ga zéker uit van enkele uren tot dagen. Hoeveel tijd dit kost, is mede afhankelijk van de intensiteit van de spanning die de hond heeft ervaren en hiermee de hoeveelheid cortisol die is vrijgekomen.

Hoe ontstaat een overlopende emmer

Zoals jullie net hebben kunnen lezen, vult een stress-emmer zich middels hormonen. Iedere emmer is gevuld met een basisniveau, waarvan de grote afhangt per individu, en kan zich verder vullen met onder andere Adrenaline & Cortisol. Een stress-emmer kan op 2 verschillende manieren overlopen, wat resulteert in explosief, heftig gedrag zoals uitvallen. Iedere hond zal een overlopende emmer op zijn eigen manier uiten. De meest voorkomende manier zijn vechten, vluchten, bevriezen of een fiddle about (heel druk gaan doen, b.v. ‘gekke 5 minuten’).

|Hij viel opeens uit!|

|Soms wel, soms niet|

Wat een 2e optie is, is stapeling, ook wel trigger stacking genoemd. Hierbij stapelen de spannende of superleuke gebeurtenissen, en hiermee het vrijkomen van stress-hormonen, zich gedurende de dag op. Zo kan je zonder problemen 5 wandelaars passeren, maar bij de 6e passant valt hij opeens uit. Misschien droeg deze persoon wel een paraplu en denk je dat je hond daarom uitviel, of was het misschien het feit dat hij een regenjas droeg? Dat zóu kunnen, maar de 6e passant kan ook de druppel voor je hond zijn geweest die de emmer deed overlopen. Als je hond mensen spannend vind, vult de emmer zich bij iedere passant met hormonen. Er verandert waarschijnlijk iets aan zijn lichaamshouding en reactie, die nog niet zo intens is als bij het overlopen van zijn emmer, maar hij explodeert nog niet en mogelijk mis jij zijn signalen. Loop jij dus door en passeer je ook deze 6e persoon, dan kan dit het niveau aan hormonen zodanig laten stijgen dat de emmer overloopt en je hond uitvalt terwijl hij dit bij de andere 5 personen niet deed.

Hoe voorkom je een overlopende stress-emmer

Ik denk dat de boodschap wel duidelijk is, een overlopende stress-emmer zorgt alleen maar voor narigheid bij je hond en indirect ook voor jou. Hoe waardevol is het dan ook, als jij tools krijgt om ervoor te zorgen dat de emmer van je hond a) überhaupt minder vol raakt en b) de kans krijgt om zich te legen.

• Hoe de emmer zich vult, verschilt per hond. Kijk als eigenaar dan ook eens goed naar welke factoren stress bij je hond veroorzaken, zowel negatief als positief. Wat ik hierbij een handig steuntje vind, is het gebruik van een dagboek. Vul dagelijks in wat je met je hond hebt gedaan, hoe hij dit vond, hoeveel rust heeft je hond die dag gehad (gemiddeld heeft een volwassen hond 16u per dag aan slaap nodig!) & hoe was zijn gedrag in het algemeen? Het kunnen lezen van de lichaamstaal & stress-signalen bij je hond is hierbij een must, check daarvoor gerust mijn artikel. Kijk dus een kritisch naar de daginvulling van je hond en wat dit voor een effect heeft op zijn gedrag. Om hier inzicht op te krijgen, is het van belang dat je dit dagboek voor minstens 10 dagen bijhoud. Met deze informatie kun je proberen situaties die veel stress veroorzaken te voorkomen waar mogelijk is, een gedragstraject/training starten om de impact van de situaties te verminderen/ om te buigen naar iets positiefs óf zorgen dat je ze doseert over de dag heen zodat je hond tijd krijgt om te herstellen
• Choose your battles; heb je morgen een afspraak bij de dierenarts & weet je dat jouw hond dit spannend gaat vinden? Zorg dan dat je de dag van tevoren en dag erna zoveel mogelijk stress-opwekkende activiteiten/prikkels vermijd. Kies voor een wandeling op een prikkelarme plek i.p.v. het hondenspeelveld, sla een training over of vraag je vader die je hond he-le-maal het einde vindt een dagje later op de koffie te komen. Kleine aanpassingen, die een groot effect zullen hebben op het gedrag van je hond tijdens- en na het dierenartsbezoek
• Er zijn gelukkig heel veel manieren waarop je een stress-emmer kunt legen naast bovengenoemde adviezen: rust, slapen, kauwen, snuffelen, hersenwerk, zoekspelletjes of een fijne wandeling (los of aan een 10-meterlijn) in een gebied zonder teveel andere prikkels bijvoorbeeld een industriegebied of mijn snuffelweide waar je binnenkort omheind & privé kunt wandelen!

Wij willen komen snuffelen in jouw weide!

En verdiep je in de lichaamstaal en stress-signalen van je hond. Ik kan het niet vaak genoeg blijven herhalen, maar het is zó belangrijk om je in zijn taal te verdiepen. Alleen dan kun je gaan herkennen wat hij wel en niet fijn vindt, waar zijn emmer voller van raakt of hoe je hem juist kunt laten ontspannen. Doen hoor!

Als jij serieus aan de slag gaat met alle informatie uit dit artikel, dan durf ik te wedden dat jij al positieve veranderingen gaat zien in het gedrag van je hond, écht! Ik hoop je weer verder op weg te hebben geholpen, heel veel succes Kanjers!

Dit artikel is geschreven door Lynne den Boer, hondengedragstherapeut & verlatingsangst-expert voor honden. Het is niet toegestaan dit artikel over te nemen zonder schriftelijke toestemming van de auteur. Delen van deze link via sociale media wordt op prijs gesteld. 

• Instagram
• Facebook